Żylaki to powszechna dolegliwość występująca zarówno u kobiet, ale też coraz częściej u mężczyzn. Jako główną przyczynę żylaków wskazuje się predyspozycje genetyczne, zatem jeśli w rodzinie w pierwszym bądź w drugim pokoleniu były przypadki żylaków istnieje duże prawdopodobieństwo, że dolegliwość ta dotknie również dzieci.

Żylaki występują też znacznie częściej u kobiet, ale w ostatnich latach coraz więcej mężczyzn cierpi na zapalenie żył. Jest to spowodowane siedzącym trybem życia, ale też nieprawidłową dietą, która może prowadzić do otyłości lub innych chorób, które mogą wpływać na pojawienie się żylaków nóg. Dotyczy też osób, które mają pracę wymagającą długotrwałego stania lub siedzenia, osób mających zaburzenia hormonalne lub stosujących terapie hormonalne, kobiet w ciąży, osób dźwigających ciężary czy mających częste zaparcia. Nie bez znaczenia jest również wiek. Im osoba jest starsza, tym wzrasta prawdopodobieństwo wystąpienia niewydolności kończyn dolnych.

Żylaki to widoczny objaw niewydolności żylnej. Pierwszymi symptomami mogą być pękające naczynka. A pierwszymi objawami przewlekłej niewydolności żylnej jest uczucie zmęczonych nóg, pajączki na nogach, opuchlizna, obrzęki z niejednokrotnie silnym bólem. Niektórzy mogą odczuwać też swędzenie, pieczenie oraz nocne kurcze, które dodatkowo negatywnie wpływają na sen. Najczęściej żylaki pojawiają się w obrębie kończyn dolnych. Ich powstanie wiąże się z nieprawidłową pracą zastawek żylnych. Żylaki nie wyglądają estetycznie, a w zależności od predyspozycji żylaki mogą przybierać ciemną barwę lub wyglądać jak owrzodzenia. Żylaki, czyli poskręcane, poszerzone żyły są one efektem trudności w prawidłowym przepływie krwi z kończyn dolnych; jest to rezultat osłabienia zastawek oraz zalegania krwi, co prowadzi do nadmiernego poszerzenia żył. Pojawienie się żylaków na nogach może znacząco wpływać na komfort codziennego funkcjonowania.

Siedzący tryb życia, ale też praca stojąca oraz brak aktywności fizycznej sprzyja gromadzeniu się krwi w dolnych partiach ciała. Jej utrudniony odpływ powoduje wzrost ciśnienia w żyłach, co skutkuje rozszerzeniem ich ścian. Zaburza to pracę zastawek i krew zamiast odpływać, gromadzi się w dolnej części nóg. Dlatego żylaki najczęściej występują na łydkach, ale gdy dojdzie do tego zapalenie żył i uszkodzenie zastawek żył głębokich, mogą pojawić się również na udach.

Do najczęstszych przyczyn żylaków można zaliczyć: siedzący tryb życia, obciążenia statyczne, chodzenie na wysokich obcasach, ciąża, przebyte stany zapalne żył, predyspozycje genetyczne, noszenie zbyt obcisłej odzieży.

Chorobę żylakową ze względu na przyczynę można podzielić na trzy kategorie:

1. Żylaki pierwotne, są spowodowane deficytem tkanki sprężystej w ścianach naczyń żylnych, zmniejszając ich odporność na rozciąganie. Następujące w ten sposób poszerzenie światła (przekroju) naczynia krwionośnego zmniejsza skuteczność zastawek żylnych, umożliwiając krwi cofanie się a następnie zaleganie w naczyniach powodując ich dalsze rozszerzanie. Do czynników środowiskowych wpływających na rozwój tej odmiany choroby należy przede wszystkim długotrwałe stanie (np. fryzjerki, lekarze, pielęgniarki). Negatywne oddziaływanie na przepływ krwi może mieć także ciąża, dźwiganie lub długotrwałe zaparcia.
2. Żylaki wtórne, to niewydolność żył głębokich, niezależnie od przyczyny prowadzi do zwiększenia przepływu krwi przez nie przystosowane do tego żyły powierzchniowe. Prowadzi to do ich uszkodzeń a w ich następstwie do zmian żylakowych.
3. Żylaki o rzadkiej etiologii, spowodowane wrodzonymi lub nabytymi przetokami tętniczo-żylnymi, na przykład zespół wad wrodzonych.